Badkamerverlichting dient aan bepaalde eisen te voldoen. Veiligheid is hierbij de belangrijkste eis. De badkamer is een vochtige ruimte waar niet zomaar alle lampen geïnstalleerd mogen worden. Welke lampen wel en welke lampen niet toegepast mogen worden is afhankelijk van de zone in de badkamer. Naast veiligheid, is het ook een vereiste dat er voldoende licht is. De badkamer dient ervoor om jezelf te verzorgen. En dit lukt enkel met goed licht. Hoie je zowel goed als veilig licht in de badkamer toepast, lees je in dit artikel.
Veiligheidseisen voor badkamerverlichting
Welke lamp je waar mag monteren in de badkamer is dus afhankelijk van de zone in de badkamer. Een badkamer bestaat uit 3 zones: zone 0 , zone 1, zone 2 en zone 3.
- Badkuip en douchebak = zone 0
- De ruimtes aangrenzend aan de badkuip en de douchebak = zone 1
- De ruimtes aangrenzend aan zone 1 = zone 2
- De overige ruimtes = zonde 3
Hoe lager de zone des te gevaarlijker het is om badkamerverlichting te installeren. Zowel de armatuur als de voeding van de lamp dient aan een bepaalde standaard van waterdichtheid te voldoen. Deze standaard wordt uitgedrukt in de IP-waarde. Hoe lager de zone, des te hoger de IP-waarde dient te zijn. Zie ook onderstaande.
- Zone 0 = badkamerlamp met minimaal een IP67 waarde. Daarnaast dient deze verlichting op 12 volt te werken en niet op 230 volt. Dit zorgt voor extra veiligheid
- Zone 1 = badkamerlamp met minimaal een IP65 waarde
- Zone 2 = badkamerlamp met minimaal een IP45 waarde
- Zonde 3 = badkamerlamp met minimaal een IP21 waarde
Gebruik in zone 0, 1 of 2 altijd badkamerverlichting die werkt op 12 volt op badkamerverlichting die werkt op stroom in plaats van spanning. Een driver zet bij deze verlichting de 230 volt spanning die direct uit het stroomnet komt om naar een langere spanningseenheid of stroomeenheid. Dit komt ten goede aan de veiligheid van de verlichting in de badkamer.
Badkamerverlichting; waar moet je nog meer rekening mee houden?
Wordt je huis nog gebouwd of ga je verbouwen? Van belang is dan dat je van te voren nadenkt over de verlichting. Doe je dit pas nadat de ruimtes zijn gestukt, geverfd, etc.? Dan is het lastig om lichtpunten nog te verplaatsen tenzij je enkel verplaatsbare lampen gebruikt. Door hier van te voren rekening mee te houden, hoef je de ruimte achteraf niet aan te passen. Dit is natuurlijk wel altijd mogelijk. Echter houd hierbij in het achterhoofd dat dit vaak tijd en geld kost en dat dit op een praktische en dus minder mooie manier bewerkstelligd dient te worden.
Wil je het lichtpunt op het plafond nadien bijvoorbeeld op een andere plek hebben? Dan dienen de elektradraden vanuit het lichtpunt met een leidingkoker over het plafond naar de juiste plaats geleid te worden. Een leidingkoker zorgt er wel voor dat de draden niet meer zichtbaar zijn, echter het mooiste is om te voorkomen dat een leidingkoker gebruikt dient te worden en je van te voren dus bepaalt waar je de lichtpunten wilt hebben.
Hoe bepaal je de verlichting voor in de badkamer?
Houd rekening met onderstaande punten, tijdens het bepalen van badkamerverlichting.
- Over welke typen verlichting dient te badkamer te beschikken? Denk hierbij aan algemene verlichting, sfeerverlichting en functionele verlichting.
- Wat voor lampen wil je? Denk hierbij goed na over of de lampen op een kaal lichtpunt op het plafond of de muur aangesloten dienen te worden of dat de lampen met een stekker in een stopcontact aangesloten worden.
- Hoeveel licht heb je nodig?
- Welke lichtkleur is geschikt voor in de woonkamer?
- Moet woonkamerverlichting dimbaar zijn?
Welke badkamerverlichting heb je nodig?
Allereerst bepaal je wat voor badkamerverlichting je nodig hebt. In dit voorbeeld gaan we uit van dat alle soorten verlichting nodig zijn. Lees hieronder meer over de verschillende soorten verlichting.
Wat voor lampen heb je nodig in de badkamer?
De type lampen zijn tevens een belangrijke keuze voor badkamerverlichting. Zorg voor balans door te kiezen voor lampen die zowel direct licht, diffuus licht als indirect licht afgeven.
- Direct licht: gerichte lichtbundel
- Diffuus licht: door een lampenkap gefilterd licht
- Indirect licht: licht dat wordt gereflecteerd door bijvoorbeeld een muur
Maak een keuze uit onderstaande soorten lampen.
- Hanglampen
- Staande lampen
- Wandlampen
- Tafellampen en bureaulampen
- Spotverlichting
- LED strips
- Spiegelverlichting
Hoeveel licht heb je in de badkamer nodig?
Hoeveel licht je nodig hebt in de badkamer wordt onder andere bepaald door de grootte van de badkamer, maar ook door het benodigde aantal lux. Echter om het verhaal niet te technisch te maken, kan als leidraad uitgegaan worden van dat een badkamer over 5-7 lampen dient te beschikken voor de meest optimale badkamerverlichting. Dit wordt ook wel de 5-7 regel genoemd. Lichtarchitecten gaan zelfs uit van dat een ruimte over zeven tot negen lampen dient te beschikken voor de beste verlichting.
Niet de lamp maar de lichtbron is uiteindelijk leidend voor de hoeveelheid licht. Vroeger werd de hoeveelheid licht uitgedrukt in Watt. Echter doordat steeds vaker LED lampen worden gebruikt en dit soort lampen over een veel kleiner wattage beschikken, is dit geen juiste maatstaf meer. De hoeveelheid licht wordt daarom voortaan in Lumen uitgedrukt. Lees meer over het bepalen van de lichtopbrengst aan de hand van het aantal Lumen.
Lichtkleur
De lichtkleur wordt ook wel kleurtemperatuur genoemd en is zeer bepalend voor de sfeer in een ruimte. De lichtkleur wordt aangeduid met Kelvin en bepaalt of een lichtbron warm wit licht of neutraal wit licht uitstraalt. Hoe lager het aantal Kelvin des te warmer de lichtkleur. Lees meer over wanneer je welke lichtkleur gebruikt.
Dimbare verlichting
De dimbaarheid van een lichtbron is van groot belang voor zowel de sfeer als de functie van het licht. We kennen allemaal de reguliere dimmers die de lichtopbrengst van een lichtbron dimmen. Echter steeds vaker zien we ook dat een dimmer de lichtkleur of beide aspecten zowel de lichtopbrengst als de lichtkleur kan dimmen. Wil je verlichting dimmen? Let er dan goed op of de lichtbron ook daadwerkelijk dimbaar is. Lees meer over het dimmen van verlichting.